زمان تقریبی مطالعه: 2 دقیقه
 

تعدی از مرجحات منصوص





تعدی از مرجحات منصوص به عمل به مرجّحات غیر منصوص، در تعارض ادلّه اطلاق می‌شود.


۱ - تعریف



تعدی از مرجحات منصوص، به معنای جواز به کارگیری مرجحات غیر منصوص در مرجح دانستن یکی از ادله متعارض بر دیگری است.

۲ - دیدگاه‌ها در مسئله مذکور



در این که آیا در تعارض ادله، فقط استفاده از مرجحات منصوص برای ترجیح یکی از ادله بر دیگری مجاز است یا این که می‌توان به مرجحات غیر منصوص نیز مراجعه نمود، میان اصولیون اختلاف است و به طور کلی در این باره سه دیدگاه وجود دارد:

۲.۱ - دیدگاه مشهور علما


مشهور علما همچون مرحوم « شیخ انصاری »
[۲] انصاری، مرتضی بن محمد امین، فرائد الاصول، ج۲، ص۷۷۹.
و « مظفر » می‌گویند: نباید به مرجحات منصوص اکتفا کرد، بلکه باید به مرجحات غیر منصوص نیز که موجب اقربیت الی الواقع می‌شود تمسک کرد.

۲.۲ - دیدگاه دوم


گروهی از اصولیون همانند مرحوم « آخوند خراسانی » و برخی از محدثان هم چون مرحوم « کلینی »
[۵] کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج۱، ص۸.
معتقدند باید به مرجحات منصوص اکتفا نمود و تعدی از آن به مرجحات غیر منصوص جایز نیست.

۲.۳ - دیدگاه سوم


گروهی از فقها بین ترجیح به صفات راوی و ترجیح به سایر مرجحات تفصیل داده‌اند؛ به این بیان که نسبت به صفات راوی، حق تعدی وجود دارد، ولی این امر در مرجحات دیگر جایز نیست.

۳ - پانویس


 
۱. انصاری، مرتضی بن محمد امین، فرائد الاصول، ج۴، ص۷۵.    
۲. انصاری، مرتضی بن محمد امین، فرائد الاصول، ج۲، ص۷۷۹.
۳. مظفر، محمد رضا، اصول الفقه، ج۲، ص۲۳۴.    
۴. آخوند خراسانی، محمد کاظم بن حسین، کفایة الاصول، ص۴۴۶.    
۵. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج۱، ص۸.
۶. خمینی، روح الله، الرسائل، ج۲، ص۸۵.    
۷. حکیم، محمد سعید، المحکم فی اصول الفقه، ج۶، ص۲۰۵.    
۸. سبحانی تبریزی، جعفر، المحصول فی علم الاصول، ج۴، ص۵۱۶.    


۴ - منبع



فرهنگ‌نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۳۴۵، برگرفته از مقاله «تعدی از مرجحات منصوص».    






آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.